Optimisme irrationeel?
Jij en Jezelf
Jij en Jezelf
12 min

Doelgericht optimisme: van vastzitten in zorgen naar stap voor stap leven vanuit vertrouwen

12 min

Doelgericht optimisme is de keuze om je niet langer te laten sturen door doemscenario’s, maar stap voor stap minder vast te houden aan angst en controle. Je gebruikt je aandacht bewust als kompas: je neemt serieus wat pijn doet, en richt je tegelijk op wat wél mogelijk is. Zo wordt optimisme geen roze bril, maar een manier om je lichaam, gedachten en keuzes steeds meer te laten rusten in vertrouwen.


Drie vragen om even bij stil te staan

  • Waar merk je in je lichaam dat je vastzit in zorgen of doemdenken? → Vaak voel je het als druk op je borst, een hoge adem of gespannen schouders die maar niet willen zakken. 
  • Welke terugkerende gedachte houdt jouw behoefte aan controle in stand? → Meestal is het een gedachte als “als ik het loslaat, gaat het mis”, die je systeem alert en moe houdt. 
  • Welke ene optimistische keuze kun je vandaag bewust maken? → Denk aan één situatie waarin je kiest voor vertrouwen in plaats van voorspellen wat er fout gaat, en daar ook echt naar handelt.

De kracht van doelgericht optimisme — van vasthouden naar vertrouwen

Soms lijkt het alsof de wereld vooral aanleiding geeft om je zorgen te maken. Nieuws, werkdruk, verwachtingen, veranderingen. In die werkelijkheid koos ik er bewust voor om optimistisch te zijn — niet als roze bril, maar als richtingaanwijzer. Doelgericht optimisme is geen truc om nare dingen te verbloemen, maar een manier om minder vast te houden aan angst, controle en doemscenario’s, en stap voor stap te leren loslaten wat je leegtrekt.

Het gaat niet om positief denken als laagje verf. Het gaat om anders omgaan met wat je raakt: je lijf serieus nemen, je blik verschuiven en ruimte maken voor beweging.

"Optimisme is geen roze bril, maar de keuze om niet langer alleen naar de schaduw te staren."


Waarom doelgericht optimisme geen zelfbedrog is — maar kiezen tussen vasthouden en loslaten

In een wereld vol onzekerheden en dagelijkse uitdagingen rijst al snel de vraag: “Is optimisme niet gewoon een vorm van zelfbedrog?” Die vraag stelde mijn vriend Ronald me laatst. Hij keek me aan en zei: “Hoe doe je dat toch? Het lijkt wel alsof tegenslagen jou niet raken.”

Mijn antwoord was eenvoudig: natuurlijk raken ze me. Ik voel teleurstelling, spanning, soms ook machteloosheid. Maar ik heb één ding besloten: ik wil niet dat die momenten mijn hele leven kleuren. Daarom zie ik optimisme niet als iets naïefs, maar als een praktische keuze. Een manier om niet vast te blijven houden aan alles wat mis kan gaan, maar me bewust te richten op wat wél mogelijk is.

Voorbeeld: 

Stel je voor dat je midden in een moeilijke beslissing zit in je carrière. Je hoofd schiet alle kanten op: “Wat als het misgaat? Wat als ik spijt krijg?” Vasthouden voelt dan als blijven draaien in diezelfde cirkel van angst. Doelgericht optimisme zegt niet dat het per se goedkomt, maar helpt je om iets anders te doen: je laat de eis van zekerheid los en richt je aandacht op de kansen om te leren, te groeien, te bouwen aan iets dat klopt. Zo verschuif je van verlamming naar beweging.

💡 Hoe kun jij je houding verschuiven van ‘wat als het misgaat?’ naar ‘wat als dit mij iets waardevols brengt?’ → Vaak begint het met één gedachte die je loslaat en één nieuwe gedachte die je bewust toelaat.

Doelgericht optimisme is daarmee geen vlucht uit de werkelijkheid, maar een manier om in diezelfde werkelijkheid minder vast te houden aan doemscenario’s en meer ruimte te maken voor vertrouwen.

Wil je dieper onderzoeken hoe jouw binnenwereld bepaalt wat je buiten waarneemt — en hoe loslaten van projecties je keuzes vrijer maakt — dan geeft dit blog je een heldere, rustige verdieping bij dit thema. Lees verder: Bewustzijn als spiegel: je ziet vooral jezelf


Hoe positieve energie je helpt bij uitdagingen — minder vasthouden in je lichaam

Optimisme betekent niet dat je alles mooi praat. Het is de keuze om jouw energie te richten op wat je wél kunt beïnvloeden. Niet eindeloos malen over wat mis kan gaan, maar kijken naar jouw eerstvolgende stap. Je lichaam reageert daar direct op.

"Je zenuwstelsel heeft geen perfecte toekomst nodig, maar één veilige volgende stap."

Als je vastzit in piekeren, merk je het vaak als eerste in je lijf: een hoge adem, gespannen schouders, een onrustige maag. Je systeem staat in de stand “gevaar”: alles in jou houdt zich vast. Doelgericht optimisme brengt daar een andere beweging in: niet ontkennen wat lastig is, maar je aandacht bewust verplaatsen naar mogelijkheden, zodat je lijf mag voelen: er is meer dan alleen dreiging.

Voorbeeld: 

Je staat voor een groot project op je werk en je voelt direct de druk in je borst. Je kunt blijven hangen in gedachten als: “Dit red ik nooit” of “Straks val ik door de mand.” Maar je kunt ook kiezen om te kijken naar wat klopt: wat je al hebt voorbereid, wie je kan helpen, welke vaardigheden je al bezit. Alleen al die verschuiving in focus laat je schouders iets zakken en je adem iets dieper worden. Je laat het vasthouden aan controle los en kiest voor een stap die wél haalbaar is.

💡 Welke uitdaging voelt nu zwaar in jouw lijf — en welke concrete mogelijkheid kun je daarin vandaag wél kiezen? → Door je aandacht bewust te verschuiven, beweeg je van vasthouden aan spanning naar ruimte om te handelen.

Positieve energie is geen trucje; het is het effect van keuzes die je zenuwstelsel laten voelen: “Ik ben niet machteloos, ik kan iets doen.” Daar begint innerlijke rust.


Optimisme als motor voor groei — loslaten van perfectie én vastloop-patronen

Door optimistisch te blijven, zie je tegenslag niet alleen als iets dat je overkomt, maar ook als een ingang naar groei. Je verschuift van de vraag “Waarom overkomt mij dit?” naar “Wat wil dit mij laten zien?” Dat klinkt eenvoudig, maar vraagt iets wezenlijks: je laat het idee los dat alles in één keer goed moet gaan.

Zolang je vasthoudt aan perfectie, wordt elke fout een bewijs dat je tekortschiet. Loslaten betekent hier: erkennen dat leren rommelig is, dat groei schoksgewijs gaat, dat terugval erbij hoort.

Voorbeeld: 

Een ondernemer start vol enthousiasme een nieuw bedrijf. De eerste maanden lopen anders dan gehoopt: vertragingen, weinig klanten, twijfels. Hij kan dit zien als bewijs dat hij heeft gefaald en zich vastzetten in schaamte. Of hij kan het zien als leerperiode waarin hij ontdekt wat wél werkt, welke klanten echt bij hem passen en welke aanpak niet meer klopt. In het eerste geval verstijft hij; in het tweede geval blijft hij bewegen.

Doelgericht optimisme zegt niet: “Zie je wel, alles is positief.” Het zegt: “Wat kan ik hier uithalen, zelfs als dit pijn doet?” Zo laat je stap voor stap het vasthouden aan perfectie los en kies je voor groei in het echt.

"Elke mislukking die je eerlijk onder ogen ziet, wordt mest voor wie je aan het worden bent."

💡 Hoe kun jij optimisme gebruiken om niet om te vallen bij tegenslag, maar jezelf stap voor stap door een moeilijke fase heen te begeleiden? → Vaak helpt het om jezelf één vraag te stellen: “Wat leer ik hierover mezelf, en wat heb ik vanaf nu nodig?”

Groei ontstaat niet doordat het leven soepel verloopt, maar doordat jij leert minder vast te houden aan de eis dat het soepel móét verlopen.


Waarom optimisme belangrijk is voor jouw geluk en succes — zonder jezelf op te sluiten in positiviteit

Optimisme is geen zweverige extra, maar een stille motor onder jouw geluk en succes. Het geeft je de moed om keuzes te maken, ook als je niet zeker weet hoe het afloopt. Tegelijkertijd vraagt écht optimisme iets anders dan altijd maar “sterk blijven”: het vraagt eerlijkheid over wat je voelt.

Je kunt jezelf namelijk óók vastzetten in een soort opgelegd positivisme. Altijd “doorpakken”, altijd “het beste ervan maken”, terwijl je lichaam ondertussen signalen geeft: vermoeidheid, prikkelbaarheid, leegte. Dan houd je niet meer vast aan vertrouwen, maar aan een rol.

Niets put je zo uit als altijd ‘sterk’ moeten blijven terwijl je vanbinnen op bent.

Doelgericht optimisme doet iets anders: het erkent de pijn, maar kiest ervoor om daar niet volledig door bepaald te worden. Je laat de overtuiging los dat je alles alleen moet dragen of altijd moet presteren.

Voorbeeld: 

Een sporter traint maandenlang voor een belangrijke wedstrijd en eindigt lager dan gehoopt. Hij kan zichzelf afstraffen en blijven hangen in mislukking. Hij kan ook rouwen om de teleurstelling, zijn lichaam de tijd geven om bij te komen, en daarna onderzoeken wat hij hiervan meeneemt naar een volgende ronde. Het optimisme zit niet in de uitslag, maar in de keuze om zichzelf niet op te geven.

💡 Wat zou jij anders doen als je optimisme ziet als een vorm van trouw zijn aan jezelf, in plaats van jezelf steeds te moeten bewijzen? → Misschien kies je dan eerder voor herstel, voor hulp, of voor een route die beter bij je past.

Echt optimisme maakt je niet harder, maar zachter. Je laat het vasthouden aan zelfkritiek los, zodat er ruimte komt voor mildheid, vertrouwen en realistische hoop.

Vind het inzicht dat jou vandaag verder brengt

Tip: gebruik 1–2 woorden. Klik op ‘Zoek jouw thema in de blogs’ of druk op Enter.


Doelgericht optimisme in het dagelijks leven — kleine keuzes om minder vast te houden

Hoe gebruik je optimisme concreet op een gewone dag, met gewone zorgen? Niet door alles groot om te gooien, maar door beperkte verschuivingen in hoe je kijkt en kiest.

Voorbeeld: 

Je hebt een lange werkdag voor de boeg en je voelt bij het opstaan al weerstand. Je kunt blijven hangen in gedachten als: “Het wordt vast weer zo’n dag.” Je kunt ook een andere beweging maken: één haalbare focus voor jezelf bepalen, een korte pauze inplannen, één collega bewust bedanken. Het verandert niet de hele werkelijkheid, maar wel jouw ervaring van die dag. Je laat het vasthouden aan mopperen los en kiest voor invloed waar je die wél hebt.

Of je komt ’s avonds thuis en merkt dat je de hele rit niet eens hebt geregistreerd hoe de lucht eruitzag of wie er langs je liep. Dat besef kan schrijnen, maar is ook een wake-upcall: zo wil ik niet blijven leven op de automatische piloot. Doelgericht optimisme zegt dan niet: “Ach, het geeft niet,” maar: “Vandaag was druk, morgen gun ik mezelf bewust één moment om wél aanwezig te zijn.” Dat is loslaten: niet jezelf veroordelen, maar een nieuwe keuze maken.

💡 Wat zou er veranderen als je elke dag één bewuste, optimistische keuze maakt — hoe beperkt ook? → Denk aan iemand bedanken, één zorg niet blijven voeden, of jouw aandacht richten op wat vandaag wél goed ging.

Wil je dieper voelen hoe jouw focus je leven stuurt — en hoe je van doemdenken naar mogelijkheden kunt bewegen — dan geeft dit blog je een heldere, praktische verdieping op doelgericht optimisme. Lees verder: Van Obstakels naar Mogelijkheden: Hoe Je Focus Jouw Leven Bepaalt

Doelgericht optimisme is geen grote sprong, maar een reeks bewuste bewegingen: telkens weer een stukje vasthouden aan angst, controle en doemdenken loslaten, en kiezen voor vertrouwen in wie jij aan het worden bent.


Conclusie: van vasthouden aan zorgen naar loslaten in vertrouwen

Optimisme is geen garantie dat alles lukt, en het beschermt je niet tegen pijn. Wel helpt het je om minder vast te houden aan zorgen en meer te vertrouwen op je vermogen om met het leven mee te bewegen. Het verandert niet altijd de omstandigheden, maar wél de manier waarop jouw lichaam, je gedachten en je hart daarop reageren.

Je hoeft niet ineens een “positief mens” te worden. Je kunt beginnen met één ding: merken wanneer je jezelf vastzet in doemscenario’s, de spanning in je lijf opmerken en daar zachtjes een andere gedachte tegenover zetten. Eén keuze, één ademhaling, één verschuiving in aandacht.

Vrijheid begint niet bij méér doen, maar bij minder vasthouden.  

Begin met loslaten, stap voor stap →

"Doelgericht optimisme is niet doen alsof alles goed is, maar geloven dat jij iedere dag iets kunt loslaten én bijdragen aan hoe het verder gaat."


Veelgestelde vragen over doelgericht optimisme

Hoe laat ik doemdenken los als alles in mij naar het ergste scenario trekt?Doemdenken loslaten begint bij opmerken dat je brein dit doet, zonder jezelf daarvoor af te wijzen. Breng je aandacht terug naar één concrete stap die je wél kunt zetten en één gedachte die je geruststelt in plaats van opjaagt. Hoe vaker je die verschuiving oefent, hoe minder grip de doemscenario’s op je krijgen.

Wat kan ik doen als mijn lichaam vol spanning zit terwijl ik ‘positief’ probeer te blijven? Neem je lijf serieuzer dan je verhaal: voel je adem, je schouders, je borst en erken de spanning in plaats van eroverheen te praten. Eén bewuste uitademing, een korte pauze of even bewegen helpt je zenuwstelsel meer dan een nieuwe gedachte alleen. Van daaruit kun je milder en realistischer naar de situatie kijken.

Waarom blijf ik vasthouden aan controle terwijl ik weet dat het me uitput?Vasthouden aan controle voelt vaak veiliger dan de kwetsbaarheid van niet-weten. Je brein kiest liever voor het bekende patroon dan voor de open ruimte van vertrouwen. Zodra je erkent dat dit een beschermingsmechanisme is, kun je stap voor stap oefenen met kleine stukjes controle loslaten.

Hoe gebruik ik optimisme zonder mijn echte gevoelens weg te drukken? Echt optimisme begint bij eerlijk voelen wat er in je leeft, niet bij het wegpoetsen ervan. Geef ruimte aan teleurstelling, angst of moeheid en kies dán bewust voor een volgende, voedende stap. Zo wordt optimisme een vorm van trouw zijn aan jezelf, in plaats van een masker.

Wat kan ik praktisch doen om elke dag iets meer vanuit vertrouwen te leven? Kies één klein moment per dag waarop je je focus verschuift van “wat als het misgaat” naar “wat kan ik vandaag bijdragen of leren?”. Schrijf ’s avonds één ding op dat wél goed ging of waar je dankbaar voor bent. Deze ogenschijnlijk beperkte keuzes trainen je brein en lichaam om vertrouwen stap voor stap vanzelfsprekender te laten worden.


Wekelijks een helder moment van rust en richting

Ontvang wekelijks inspiratie over loslaten, innerlijke vrijheid en persoonlijke groei — rustig, zuiver en rechtstreeks in je mailbox. Afmelden kan op elk moment

 

 

 

   

 

 

Groet,

Gerrit


Veelgestelde vragen over Jij en Jezelf

Waarom is stilstaan bij mezelf zo belangrijk?

Omdat je in de stilte pas echt kunt horen wat er in je leeft. Stilstaan helpt je te voelen wat je nodig hebt, wat je belemmert, en wat jou vooruit helpt.

Wat levert zelfreflectie mij op?

Het brengt helderheid. Je krijgt zicht op je patronen, overtuigingen en gevoelens. Dat geeft ruimte om keuzes te maken die écht bij jou passen.

Hoe weet ik of ik te veel leef op de automatische piloot?

Als je geleefd wordt door wat moet, of weinig voelt wat je zélf wilt, dan is de kans groot dat je jezelf even bent kwijtgeraakt. Terugkeren begint met bewust worden.

Hoe breng ik meer rust en vertrouwen in mijn leven?

Door regelmatig stil te staan, eerlijk te voelen en los te laten wat je niet meer dient. Gebruik de 3 vragen om los te laten en kom thuis bij jezelf.

✉️ Ontvang wekelijks een blog die niet duwt of trekt — maar ruimte in jezelf maakt.