Wanneer jouw verhaal harder praat dan de werkelijkheid — en hoe je weer ruimte maakt van binnen

De verhalen die je jezelf vertelt, bepalen niet alleen hoe je naar jezelf kijkt, maar ook welke kansen je ziet, welke spanning je voelt en welke keuzes je durft te maken. Hoe vaker je een oud verhaal herhaalt, hoe meer je eraan vasthoudt — totdat het bijna als feit voelt. Door deze verhalen te herkennen en stap voor stap los te laten, ontstaat er meer ruimte, zachtheid en vrijheid in jezelf.

Drie vragen om even bij stil te staan

• Waar in je lichaam merk je dat een oud verhaal over jezelf weer actief wordt? → Vaak voel je het aan gespannen schouders, een dichte borst of een ademhaling die hoger en sneller wordt.
• Welke zin in je hoofd klinkt alsof het een feit is, terwijl het eigenlijk een verhaal over jou is? → Meestal is het een terugkerende gedachte met woorden als “altijd”, “nooit” of “ik ben nu eenmaal zo”.
• Welke kleine keuze kun jij vandaag maken om een beperkend verhaal nét iets minder serieus te nemen? → Bijvoorbeeld door één gedachte op te schrijven, er een vraagteken achter te zetten en haar te vervangen door een mildere zin die ook waar kan zijn.

  ---

  De verhalen die we onszelf vertellen: hoe ze onze realiteit vormen

We denken vaak dat we de wereld min of meer objectief zien. Alsof jij kijkt naar “hoe het is” en vervolgens een conclusie trekt. Maar meestal gaat het andersom: je leeft niet in de kale werkelijkheid, je leeft in jouw verhaal over die werkelijkheid.

En die verhalen zijn hardnekkig.

“Ik ben niet goed genoeg.”
“Ik kom er uiteindelijk altijd wel weer bovenop.”
“Mensen zullen me toch teleurstellen.”
“Het ligt aan mij als het misgaat.”

Dit soort zinnen klinken misschien alsof je gewoon “eerlijk” naar jezelf kijkt. Maar het zijn verhalen. Geen neutrale feiten, maar lenzen waardoor je naar jezelf en naar anderen kijkt. En precies die lenzen bepalen wat je ziet, hoe je je voelt en welke keuzes je maakt. Hoe vaker je zo’n zin denkt of uitspreekt, hoe steviger je eraan vasthoudt — totdat hij bijna voelt als een feit.

Je hoeft je verhaal niet te geloven alleen maar omdat je het al zo lang vertelt.

💡 Welke zin over jezelf hoor jij het vaakst in je hoofd terugkomen?

De verhalen in je hoofd — en wat ze doen met je lichaam en je gevoel van rust

Je innerlijke dialoog is niet alleen een stem in je hoofd. Je lijf doet mee.

Wanneer je denkt: “Ik ben niet goed genoeg”, merk je vaak dat je schouders iets naar voren zakken, je borst zich sluit of je adem wat hoger komt te zitten. Je lichaam reageert op het verhaal alsof het waarheid is. Alsof er écht gevaar is, alsof jij écht tekortschiet.

Denk eens aan de momenten waarop het beter gaat.
Je vertelt jezelf dan misschien: “Dit komt wel goed, ik heb dit eerder gedaan.” Je adem zakt, je kaken ontspannen, er komt iets van ruimte. Alsof je systeem zucht: “O ja, zo kan ik ook naar mezelf kijken.”

Je verhalen zijn dus niet alleen gedachten. Ze zijn voelbaar in je zenuwstelsel.

💡 Waar in je lichaam voel jij het verschil tussen een hard, beperkend verhaal en een mild, steunend verhaal?

Hoe je brein verhalen maakt van losse gebeurtenissen — en waarom dat je werkelijkheid kleurt

Onze hersenen kunnen niet goed tegen losse, onduidelijke stukjes informatie. Daarom gaat je brein razendsnel puzzelen: Wat betekent dit? Wat zegt dit over mij? Wat zegt dit over de ander? Uit dat gepuzzel ontstaat een verhaal.

Dezelfde gebeurtenis, twee totaal andere verhalen

Voorbeeld 1: je wordt afgewezen voor een baan

De feiten: je hebt gesolliciteerd, er was een gesprek, je krijgt een afwijzing.
Je verhaal:

• ❌ “Ik ben niet goed genoeg. Niemand zit op mij te wachten.”
  Je lichaam trekt samen, je schaamt je en je durft de volgende vacature niet eens echt te lezen.

• ✅ “Deze baan paste blijkbaar niet bij mij. Er is iets anders dat meer klopt.”
  Er kan nog steeds teleurstelling zijn, maar je blijft open. Je blijft bewegen.

Voorbeeld 2: een vriend reageert kortaf via WhatsApp

De feiten: jij stuurt een bericht, hij reageert kort of pas laat.
Je verhaal:

• ❌ “Hij vindt mij irritant. Hij is mij aan het afstoten.”
  Je lichaam gaat op slot, je gaat piekeren of je trekt je terug.

• ✅ “Hij heeft het misschien druk vandaag. Ik hoef dit niet meteen op mij te betrekken.”
  Je voelt misschien even prik, maar er blijft rust en ruimte om later gewoon contact te hebben.

De feiten zijn hetzelfde. Het verhaal dat je eraan koppelt, bepaalt jouw ervaring – en wat je vervolgens doet of laat.

💡 Welke vaste verhalen vertel jij jezelf als iets tegenzit: over jezelf, over anderen of over het leven?

Wil je beter begrijpen hoe jouw brein vooral ziet wat het al gelooft? In Zie je wat er is — of wil je geloven wat je ziet? (bevestigingsbias loslaten) lees je hoe bevestigingsbias als een mentale gevangenis werkt, en hoe je stap voor stap het oude verhaal kunt loslaten en meer ruimte en vrijheid in je hoofd kunt ervaren.

Waarom jouw innerlijke verhaal zoveel kracht heeft — en hoe het je keuzes en gevoelens kleurt

De verhalen die je jezelf vertelt, zijn als een soort stille software op de achtergrond. Ze kleuren drie belangrijke gebieden: je identiteit, je keuzes en je emoties.

1. Je identiteit: wie jij denkt dat je bent

Als je jezelf vaak vertelt: “Ik ben degene die het altijd verpest”, wordt dat op den duur een soort identiteit. Je gaat situaties zien als “bewijs” dat dit waar is. Je vergeet de momenten waarop het wél goed ging.

Vertel je jezelf: “Ik ben iemand die veel heeft meegemaakt, maar steeds weer leert opstaan”, dan kijk je anders naar precies dezelfde tegenslagen. Niet alsof ze bewijzen dat jij niets waard bent, maar als plekken waar je aan het groeien bent.

Het verhaal dat je over jezelf vertelt, bepaalt niet wie je bent — het bepaalt vooral wat je nog durft te zien.

2. Je beslissingen: wat je wel en niet aangaat

Iemand die gelooft: “Ik ben geen leider”, zal minder snel zijn hand opsteken, een idee delen of een project trekken. Niet omdat hij dat echt niet kan, maar omdat het verhaal al besloten heeft dat het misloopt.

Voorbeeld:
Je leidinggevende vraagt wie een nieuw project wil coördineren. Vanbinnen voel je een kort vonkje: “Misschien zou ik…?” Maar meteen daarna komt het verhaal: “Doe maar niet, jij bent daar niet het type voor.” En voor je het weet, is het moment voorbij.

Een ander krijgt dezelfde uitnodiging en heeft het verhaal: “Dit is spannend, maar ik kan hier veel van leren.” Zelfde situatie, ander verhaal, andere keuze.

3. Je emoties: wat je voelt in dezelfde omstandigheden

Een verhaal als: “Ik ben niet geliefd” maakt elke stilte tussen jou en een ander zwaarder. Elk gemist appje kan voelen als bevestiging. Terwijl een verhaal als: “Ik ben de moeite waard, ook als iemand het druk heeft” ruimte laat voor allerlei verklaringen, zonder dat jij meteen instort.

💡 Welke terugkerende zin in jouw hoofd heeft de meeste impact op hoe jij jezelf ziet?

Hoe oude verhalen je kunnen vastzetten — en je in oude spanning kunnen houden

Veel van je verhalen zijn niet door jou bedacht. Ze zijn meegegeven, ingesleten, overgenomen.

Misschien werd je als kind vaak gecorrigeerd, en is daar langzaam het verhaal ontstaan: “Als ik niet perfect ben, ben ik niet goed genoeg.” Misschien kreeg je weinig emotionele aandacht, waardoor ergens het verhaal ontstond: “Mijn gevoelens doen er niet toe.”

Voorbeeld:
Je had ouders met hoge verwachtingen. Je rapport was goed, maar de nadruk lag vaak op wat beter kon. Onbewust is er een verhaal ontstaan: “Ik moet altijd meer geven, anders ben ik niet oké.” Jaren later merk je dat je op je werk nooit tevreden bent, ook niet als anderen zeggen dat je het goed doet. Je lijf kent het oude script: aanspannen, harder werken, geen rust.

Deze verhalen kunnen:

• je onzekerheid voeden;
• je angst voor falen vergroten;
• je in oude patronen houden — zelfs als je hoofd allang snapt dat ze niet kloppen.

Zonder dat je het merkt, houd je dan niet alleen het oude verhaal vast, maar ook de spanning die erbij hoort.

Maar er is ook iets hoopvols: verhalen zijn geen stenen. Ze zijn gemaakt. En wat gemaakt is, kan verschuiven.

Je bent niet je verhaal — je bent degene die het verhaal kán gaan zien.

💡 Welk oud verhaal over jezelf draagt nog de stem van vroeger in zich?

Loslaten van beperkende verhalen — zonder jezelf te forceren

Een verhaal loslaten betekent niet dat je jezelf dwingt om “positief te denken”. Dat voelt vaak als vechten tegen jezelf: “Ik mag dit niet meer denken, ik moet anders denken.” Daar wordt je systeem alleen maar onrustiger van.

Loslaten begint bij zien.

• Herken het verhaal
  Merk op welke zin vaak terugkomt. Schrijf hem desnoods letterlijk op. Bijvoorbeeld: “Ik stel teleur”, “Ik doe er niet toe”, “Ik moet alles alleen doen.”
• Onderzoek de feiten zachtjes
  Vraag jezelf: “Is dit echt altijd zo? Heb ik momenten waarop het anders is?”
  Vaak ontdek je dat er zowel voorbeelden vóór als tégen je verhaal zijn. Dat maakt al een klein scheurtje in de vanzelfsprekendheid ervan.
• Laat het verhaal er even zijn, zonder mee te gaan
  In plaats van het weg te duwen, kun je het zien als een oude tekst die voorbij komt. Je merkt: “O ja, daar is weer dat verhaal.”
  Je hoeft het niet te geloven. Je hoeft het niet te voeden. Je laat het langzaamaan wat los.

Voor je lijf kan dat voelen als een milde verschuiving: de spanning wordt net iets minder, je adem zakt een fractie, er komt een spoor van ruimte.

💡 Wat gebeurt er als je één vertraagde ademhaling neemt zodra een hard verhaal opkomt — vóórdat je erin meegaat?

De kracht van bewust een nieuw verhaal kiezen — en ruimte maken voor meer vrijheid

Wanneer je een oud verhaal begint te doorzien, ontstaat er iets nieuws: keuze. Niet de maakbare “ik moet omdenken”-keuze, maar de stille mogelijkheid om een ander perspectief toe te laten.

Oefening:

• Schrijf één bekend, beperkend verhaal over jezelf op.

• Schrijf daaronder een mildere, meer kloppende zin die óók waar kan zijn.

🌟 Voorbeeld:

• ❌ Oud verhaal: “Ik kan dit niet, ik ga het toch verprutsen.”

• ✅ Nieuw verhaal: “Dit is spannend, en ik mag dit stap voor stap leren.”

Of:

• ❌ Oud verhaal: “Ik ben lastig als ik mijn grenzen aangeef.”

• ✅ Nieuw verhaal: “Mijn grenzen horen ook bij wie ik ben — ze maken verbinding eerlijker.”

Een nieuw verhaal kiezen is geen mooipraterij, maar zachtjes loslaten wat je klein houdt en iets vasthouden dat beter past bij wie je nu bent.

Een nieuw verhaal hoeft niet perfect te zijn — het moet alleen waar genoeg voelen om ruimte te geven.

Zo’n nieuw verhaal haal je niet uit de lucht. Je voelt of het resoneert. Je lichaam is daarbij een kompas: bij een verhaal dat beter klopt, zakt er vaak íets van spanning weg.

💡 Welke nieuwe zin over jezelf zou jou op dit moment nét een beetje meer ruimte kunnen geven?

Wanneer je gedachten als feiten voelen — en hoe je meer ruimte in je hoofd kunt maken

Gedachten kunnen soms zo overtuigend klinken dat het lijkt alsof ze objectief waar zijn. “Zie je wel, het is altijd zo.”Zeker als je moe bent, geraakt of gespannen, voelt je innerlijke verhaal snel als harde realiteit.

Je brein zoekt dan bevestiging: alles wat past bij jouw verhaal valt extra op. De rest zie je minder of vergeet je.

Dat mechanisme is menselijk. Maar je hoeft er niet door gestuurd te blijven worden.

Wil je verder onderzoeken hoe je gedachten je realiteit kleuren en je niet langer in hun greep hoeft te houden? In Gedachten zijn geen feiten — maar zo voelen ze, en dáár zit je vast lees je hoe emoties, denkfouten en herhaling jouw innerlijke verhaal versterken — en hoe je stap voor stap meer ruimte, rust en vrijheid in je hoofd kunt ervaren.

Conclusie: jij bepaalt niet alles wat er gebeurt — wel welk verhaal je vertelt, met meer mildheid en vrijheid

Je hebt niet in de hand wat er allemaal op je pad komt: afwijzingen, stiltes, onverwachte wendingen. Maar je hebt wél invloed op het verhaal dat je daar stap voor stap omheen weeft.

• Je kunt loslaten dat de hardste stem in je hoofd per definitie gelijk heeft.
• Je kunt loslaten dat je voor altijd gebonden bent aan het verhaal van vroeger.
• Je kunt vasthouden aan een nieuw, eerlijker verhaal dat ruimte laat voor groei, falen, herstel en verbinding.

💡 Welk verhaal over jezelf wil jij vanaf vandaag niet langer als absolute waarheid meenemen?

Je hoeft je oude verhalen niet in één keer te herschrijven. Het begint vaak bij één moment waarop je merkt: “Wacht even… dit is maar een verhaal over mij. Ik ben meer dan dit.”

En precies daar, in dat kleine verschuiven, wordt je realiteit al anders voelbaar.

Vrijheid begint niet bij méér doen, maar bij minder vasthouden.  

Begin met loslaten, stap voor stap →

Je leven verandert niet als de feiten om je heen anders worden, maar op het moment dat jij stopt het oude verhaal over jezelf vast te houden en zachtjes kiest voor het verhaal dat klopt met wie je al bent.

Ontdek meer...

Wil je beter begrijpen hoe je gedachten je werkelijkheid beïnvloeden en hoe je ze kunt loslaten? Deze aanvullende artikelen bieden waardevolle inzichten en praktische handvatten:

Selectieve Perceptie: Waarom We Alleen Zien Wat We Willen Zien
Ontdek hoe je brein informatie filtert en hoe dit jouw overtuigingen versterkt. Leer hoe je dit mechanisme kunt doorbreken om meer objectiviteit en rust te ervaren.

Hoe Emoties en Overtuigingen Je Innerlijke Patronen Bepalen
Wetenschappelijke inzichten over hoe gedachten, emoties en overtuigingen samenwerken en hoe je deze patronen kunt doorbreken voor blijvende verandering.

Veelgestelde vragen over de verhalen die je jezelf vertelt

Hoe herken ik dat ik vastzit in een oud verhaal over mezelf? Let op zinnen die steeds terugkomen, zoals “ik ben altijd…” of “bij mij gaat het nooit…”. Vaak merk je het ook in je lijf: je schouders spannen aan, je borst sluit of je adem wordt oppervlakkiger zodra dat verhaal opkomt. Dat zijn signalen dat je niet naar de situatie van nu kijkt, maar naar een oud script.

Wat kan ik doen als een verhaal heel waar voelt, maar ik twijfel of het klopt? Schrijf de zin letterlijk op en vraag jezelf: “Is dit altijd zo? Welke momenten passen hier níét bij?” Door ook tegenvoorbeelden te zoeken, maak je al een scheurtje in de vanzelfsprekendheid van het verhaal. Neem vervolgens één rustige ademhaling en herinner jezelf: “Dit is een verhaal over mij, geen feit over wie ik ben.”

Hoe herschrijf ik een beperkend verhaal zonder mezelf iets wijs te maken? Kies een nieuwe zin die niet perfect positief is, maar wél eerlijker en ruimer voelt dan de oude. Bijvoorbeeld: “Ik kan dit niet” wordt “Ik mag dit stap voor stap leren.” Je lichaam is daarbij je kompas: bij een verhaal dat beter klopt, zakt er meestal íets van de spanning weg.

Waarom hebben verhalen uit mijn jeugd nog zoveel invloed op mijn leven nu? Omdat ze vaak zijn ontstaan in situaties waarin je klein, afhankelijk of kwetsbaar was, en je zenuwstelsel dat verhaal als veilig of vertrouwd is gaan zien. Door herhaling zijn deze zinnen bijna gaan voelen als waarheid. Pas wanneer je ze bewust gaat herkennen en toelaten wat ze je destijds lieten voelen, kun je ze stap voor stap loslaten.

Hoe kan ik in mijn dagelijks leven oefenen met oude verhalen loslaten en een nieuw verhaal vasthouden? Kies één terugkerende gedachte over jezelf en besluit dat je deze vandaag gaat opmerken zonder erin mee te gaan. Telkens als hij opkomt, pauzeer je even, adem je rustig en vervang je hem door een mildere zin die óók waar kan zijn. Zo train je jezelf om minder vast te houden aan het oude verhaal en bewust een nieuw, kloppender verhaal te voeden.

Wekelijks een helder moment van rust en richting.

Ontvang wekelijks inspiratie over loslaten, innerlijke vrijheid en persoonlijke groei — rustig, zuiver en rechtstreeks in je mailbox. Afmelden kan op elk moment

Groet,

Gerrit