Intrinsieke en Extrinsieke Motivatie
Jij en Jezelf
Jij en Jezelf
5 min

Intrinsieke en Extrinsieke Motivatie: De Twee Drijfveren van Ons Handelen

5 min

Motivatie: De Motor Achter Je Gedrag

Motivatie is de motor achter ons gedrag en onze beslissingen. Het bepaalt niet alleen wat we doen, maar vooral waaromwe iets doen. Vaak denken we dat we “gewoon” handelen, maar achter elke actie zit een drijfveer. Inzicht in die drijfveren — en het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie — helpt je bewuster keuzes te maken die kloppen met wie je bent.

💡 Wanneer sta jij stil bij wat je écht motiveert? Komt het van binnenuit, of wordt het gestuurd door wat anderen van je verwachten?


Intrinsieke Motivatie: De Kracht van Binnenuit

Intrinsieke motivatie komt van binnenuit. Je doet iets omdat je het oprecht interessant, leuk of betekenisvol vindt. Denk aan het schrijven van een dagboek zonder dat iemand het leest, of het verdiepen in een onderwerp puur uit nieuwsgierigheid.

Voorbeeld: Je verliest jezelf in het maken van muziek. Je denkt niet aan succes of applaus. Het spelen zelf geeft je energie en plezier.

💡 Wanneer voelde jij voor het laatst voldoening tijdens iets waar géén beloning tegenover stond?

De Belangrijkste Kenmerken van Intrinsieke Motivatie:

  • Zelfsturing: Je handelt uit vrije wil en interesse.

  • Voldoening: De activiteit zelf geeft energie.

  • Duurzame betrokkenheid: Je blijft betrokken, ook zonder externe prikkels.

Intrinsieke motivatie is nauw verbonden met flow: een staat van moeiteloze concentratie waarin je opgaat in wat je doet. Dit type motivatie bevordert creativiteit, leervermogen en veerkracht. Mensen die handelen vanuit intrinsieke motivatie rapporteren vaker een gevoel van zingeving en innerlijke rust.

Voorbeeld: Een gepensioneerde man bouwt dagelijks miniatuurmodellen. Niemand vraagt hem dat te doen. Hij doet het puur omdat hij er blij van wordt. Het brengt hem rust, structuur en een gevoel van voldoening.

💡 Welke bezigheid geeft jou energie, zelfs als niemand het ziet of waardeert?


Extrinsieke Motivatie: Gedreven Door de Buitenwereld

Extrinsieke motivatie draait om externe beloningen of het vermijden van negatieve gevolgen. Het gaat niet om de activiteit zelf, maar om wat je ermee bereikt. Denk aan geld, erkenning, status of sociale druk.

Voorbeeld: Je werkt over omdat je weet dat je dan een bonus krijgt. Niet omdat je het leuk vindt, maar omdat het je iets oplevert.

💡 Welke dingen in je leven doe je vooral omwille van beloning, erkenning of sociale verwachtingen?

Wat Extrinsieke Motivatie Kenmerkt:

  • Beloningsafhankelijk: Je motivatie hangt af van het resultaat.

  • Kortetermijngericht: De motivatie verdwijnt zodra de beloning verdwijnt.

  • Minder voldoening: De handeling zelf geeft vaak minder plezier.

Extrinsieke motivatie is niet verkeerd — het kan krachtig zijn, zeker voor repetitieve taken of nieuwe gewoontes. Maar als het de enige drijfveer blijft, loop je het risico op innerlijke leegte of burn-out.

Voorbeeld: Een student kiest een studie puur vanwege de baankansen, niet uit interesse. Hoewel hij goede cijfers haalt, voelt hij zich steeds minder betrokken. Zonder intrinsieke verbinding verliest hij langzaam zijn motivatie.

💡 Welke keuze heb jij ooit gemaakt vanuit externe druk, en hoe voelde dat op de lange termijn?


Waarom Balans Essentieel Is

Beide vormen van motivatie hebben hun waarde. Intrinsieke motivatie zorgt voor diepgang, voldoening en duurzaamheid. Extrinsieke motivatie kan helpen om in beweging te komen, vooral bij taken die je minder liggen.

💡 In welk gebied van je leven kun jij meer ruimte maken voor intrinsieke motivatie — en waar helpt een extrinsieke prikkel je juist op weg?

Voorbeeld: Je wilt al langer beginnen met sporten. Je vindt het lastig om vol te houden. Een sportmaatje die je motiveert (extrinsiek) kan helpen om het ritme op te bouwen, waarna je de voldoening (intrinsiek) vanzelf gaat ervaren.

Balans betekent niet 50/50. Het betekent: bewust kiezen wat werkt in een bepaalde fase. Soms start je met een externe prikkel, maar ontdek je onderweg het plezier. Soms begin je vanuit passie, maar heb je structuur nodig om het vol te houden.

Voorbeeld: Een werknemer start een cursus omdat zijn werkgever het aanbeveelt (extrinsiek). Al snel ontdekt hij dat het onderwerp hem echt boeit (intrinsiek). Zijn inzet groeit, niet door de externe stimulans, maar door de intrinsieke verbinding die hij ontwikkelt.

👉 Wil je ontdekken hoe je beperkende drijfveren loslaat en kiest voor wat écht bij je past?
🔗 Ontdek hier hoe jij jouw eerste stap kunt zetten.


Hoe Je Beide Soorten Motivatie Kunt Inzetten

  • Start met extrinsiek, maar stuur richting intrinsiek. Begin met een beloning, maar ontdek onderweg waar je plezier of betekenis uit haalt.

  • Wees eerlijk over je drijfveren. Waarom wil je iets bereiken? Wat zit er écht onder?

  • Geef ruimte aan jezelf. Ruimte voor nieuwsgierigheid, voor flow, voor het volgen van wat klopt — zelfs als niemand meekijkt.

  • Bouw vertrouwen op. Elk stapje dat je zet vanuit je eigen motivatie versterkt je zelfvertrouwen en je vermogen om trouw te blijven aan jezelf.

Voorbeeld: Je leert een nieuwe taal omdat het moet voor je werk. Maar al snel ontdek je hoe leuk je het vindt om een andere cultuur te begrijpen. Wat begon als noodzaak, wordt plezier.

💡 Welke activiteit zou jij blijven doen, ook als er nooit een beloning of erkenning tegenover stond?


Conclusie: Wat Je Aandrijft, Vormt Je Pad

De dynamiek tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie bepaalt niet alleen je acties, maar ook hoe je je voelt onderweg. Door je bewust te worden van waarom je iets doet, kun je keuzes maken die passen bij je waarden, wensen en ritme. Je hoeft niet te kiezen tussen de één of de ander — maar de balans bepaalt of je opbrandt of opbloeit.

💡 Wat motiveert jou écht? Wat zou er veranderen als je vaker kiest voor wat van binnenuit klopt?

Wat Als Je Idee van Succes Niet (Meer) Klopt?
Soms raken we gemotiveerd door doelen die ooit logisch leken — status, prestaties, verwachtingen van anderen. Maar wat als jouw definitie van succes niet langer past bij wie je nu bent?

🔗 Lees in Succes Herdefiniëren: Een Nieuwe Kijk op Wat Echt Telt hoe je oude, beperkende ideeën over succes kunt loslaten en een nieuwe definitie kunt vinden die past bij jouw waarden en levensdoelen. Ontdek hoe betekenisvolle bijdragen in het dagelijkse leven leiden tot een vervuld en waardevol bestaan.


"Wat je niet loslaat, bepaalt je leven – wat je loslaat, maakt je vrij"


Ontdek meer...

Wil je jouw kijk op succes herdefiniëren en ontdekken wat echt telt? Hier zijn enkele aanvullende artikelen die je inspireren en helpen om succes vanuit een vernieuwd perspectief te benaderen:


Wekelijks een helder moment van rust en richting

Ontvang wekelijks inspiratie over loslaten, innerlijke vrijheid en persoonlijke groei — rustig, zuiver en rechtstreeks in je mailbox. Afmelden kan op elk moment

 

 

   

 

Groet,

Gerrit


Veelgestelde vragen over Jij en Jezelf

Waarom is stilstaan bij mezelf zo belangrijk?

Omdat je in de stilte pas echt kunt horen wat er in je leeft. Stilstaan helpt je te voelen wat je nodig hebt, wat je belemmert, en wat jou vooruit helpt.

Wat levert zelfreflectie mij op?

Het brengt helderheid. Je krijgt zicht op je patronen, overtuigingen en gevoelens. Dat geeft ruimte om keuzes te maken die écht bij jou passen.

Hoe weet ik of ik te veel leef op de automatische piloot?

Als je geleefd wordt door wat moet, of weinig voelt wat je zélf wilt, dan is de kans groot dat je jezelf even bent kwijtgeraakt. Terugkeren begint met bewust worden.

Hoe breng ik meer rust en vertrouwen in mijn leven?

Door regelmatig stil te staan, eerlijk te voelen en los te laten wat je niet meer dient. Gebruik de 3 vragen om los te laten en kom thuis bij jezelf.

Categorieën